Als je je eerste kind verwacht en borstvoeding wilt gaan geven, dan komt er mogelijk een moment dat je weer aan het werk gaat en je baby niet live bij jou kan drinken. Kolven is dan een optie. Maar hoe, waar, wanneer en hoe vaak? Ook ik keek als een hert in de koplampen die eerste keer, maar het is goed gekomen.
Hieronder deel ik tips en trucs om aan te denken als je wilt gaan kolven.

Tips om aan te denken als je wilt gaan kolven

Eigen ervaringen

Wat zijn jouw ervaringen met kolven? Heb je al gekolfd tijdens je kraamtijd en heb je daar nog een starter set van liggen, kan je daar een deel van hergebruiken? Ben je tevreden over dat merk kolf of wil je een ander merk? Wat vind je fijn, handig, voorkeuren enz.

Ervaringen van anderen

Praat met ervaringsdeskundigen in je omgeving. Misschien heeft je zus, vriendin, buurvrouw of collega er ervaring mee en kan ze je er wat over vertellen. Je krijgt zo een idee van de mogelijkheden en dit kan je helpen om te bepalen wat bij je past. Laat de ervaringen van anderen bezinken en ga na wat je zelf zou willen.

Informatie opzoeken

Lees je in in borstvoeding geven en kolven. Er zijn genoeg boeken over borstvoeding te vinden waarin kolven ook wordt besproken. Op internet is ook genoeg te vinden, betrouwbare informatie vind je o.a. op de websites van Moedermelknetwerk, Eurolac Lactatiekunde, Kenniscentrum Borstvoeding en Borstvoedingsorganisatie La Leche League (zie ook Inspirerende Links).

Wanneer ga je kolven?

Is het incidenteel of structureel? Vaste dagen of is de week flexibel?
Houd er rekening mee dat je baby na een dagje opvang mamahonger heeft en dat hij ’s avonds en/of ’s nachts wil bijtanken. Het kan fijn voor jou en baby zijn om na een opvang/werkdag een bijtank dag te hebben. Je hebt dan ook een extra dag om te kolven als dat nodig is.

Wil je meer weten over borstvoeding en kolven?
Eurolac Lactatiekunde: Afkolven van moedermelk
Moedermelknetwerk: Tips om stap voor stap te leren kolven
Kenniscentrum Borstvoeding: Afkolven: Hoe kolf ik genoeg melk?

Welk soort kolf ga je gebruiken?

Dit is mede afhankelijk van hoe vaak je hem gaat gebruiken. Denk daarbij aan het aantal dagen en kolfsessies per dag, maar kijk ook naar de toekomst; wil je voor meerdere baby’s kolven? Het kan dan de investering waard zijn om een kwalitatief betere kolf te kopen. Wil je handmatig of elektrisch kolven, enkelzijdig of dubbelzijdig?  

Ben je op zoek naar tips voor het kopen van een kolf?
Moedermelknetwerk: 12 Bruikbare tips voor het kopen van een borstkolf.
Kenniscentrum Borstvoeding: Kolfapparaten in allerlei soorten, maten en prijzen
Borstvoedingsorganisatie La Leche League: Afkolven: welk kolfapparaat heb ik nodig?

Kolven tijdens werk

Lees je in over kolven tijdens werk; wat zijn je rechten en plichten op je werk, hoeveel tijd mag je er aan besteden, hoe gaat dat met pauzes, in welke ruimte kun je rustig zitten? Mocht je voor de geboorte van je baby al weten dat je na terugkomst wilt gaan kolven, bespreek dit dan (ruim) van te voren. Zo heeft je werkgever de tijd om aanpassingen te doen, wat de kolfrelatie goed kan doen.

Wil je meer weten over kolven en werken?
In de app van FNV: Werk & Zwangerschap vind je informatie over werken tijdens je zwangerschap, ziekte, verlof en na de bevalling. FNV: Werk & Zwangerschap App
Borstvoedingsorganisatie La Leche League: Kolven en werken: hoe laat je het werken?

Hoe vaak kolven?

2-3x kolven per werkdag (van 8 uur) is een prima startpunt. Je mag maximaal 25% van je werktijd besteden aan kolven.
Met 2 kolfmomenten heb je dan (bij een werkdag van 8 uur; 25% = 2 uur): maximaal 60 minuten per keer. Als je ’s ochtends voedt voor je werk en dan rond 11 uur en 15 uur kolft, kun je daarna weer voeden als je thuiskomt.
Met 3 kolfmomenten heb je dan (bij een werkdag van 8 uur; 25% = 2 uur): maximaal 40 minuten per keer. Als je ’s ochtends voedt voor je werk en dan rond 10 uur, 13 uur en 16 uur kolft, kun je daarna weer voeden als je thuiskomt.

Ben je op zoek naar moedermelk voor je baby? Bij het Moedermelknetwerk kun je je aanmelden voor de (besloten) FB-groep : Donormelk aangeboden / gezocht NL & BE.
Rechts onderaan de pagina staan 2 blauwe knoppen om je aan te melden als donor of ontvanger van moedermelk.
Wanneer je aanmelding goedgekeurd is en je toegelaten bent tot de FB-groep, kun je een oproep doen voor donormelk (om te ontvangen of weg te geven).

Flessen en Bewaren

Hoeveel voedingen per dag worden vervangen door gekolfde melk? Hoeveel en welke maat flesjes heb je daarvoor nodig?
Bij mijn kolf zaten standaard 4 flesjes van 120ml en door een actie zaten er nog 8 flesjes van 120ml en 8 flessen van 150ml bij. De 8 kleine flesjes waren voor mij genoeg om de eerste maanden door te komen, 4 flesjes waren bij de opvang, de andere 4 thuis om te kolven. Toen de voedingen groter werden ben ik de grotere flessen gaan gebruiken, soms i.c.m. de kleine flesjes.

IJsklontjesbakje

Om zo min mogelijk melk te verspillen tijdens de opvang kun je een deel van je melk in een ijsblokjesbakje invriezen. Zo kun je klontjes van 10ml per stuk maken, die makkelijk als aanvulling op een flesvoeding ontdooid kunnen worden. Zo hoeft er geen hele fles ontdooid te worden voor een paar slokken, waarna de rest weggegooid wordt.

IJsklontjesbakje met borstvoeding.

Kolfspullen schoon bewaren

Reserveer een aparte bak met je kolfspullen voor in je keukenkast en/of koelkast. Zo blijven je kolfspullen makkelijker schoon en gescheiden van andere keukenspullen en voedingsmiddelen.
Denk aan: kolfset, flesjes + doppen, flesje + speen, bakje voor klontjes. Gebruik ook een aparte ragger om je kolfspullen mee schoon te maken, markeer ‘m duidelijk en houdt ‘m bij je kolfspullen.

Bak met (schone) kolfspullen voor in de kast.

Opvang baby

Vraag bij de opvang van je baby naar hun ervaringen. Hoe pakken zij het aan? Hoe vaak en hoeveel drinken baby’s daar? Bedenk wel dat veel ervaring gebaseerd is op baby’s die poedermelk krijgen. En dan gaat (doorgaans) het aantal voedingen per dag heel snel omlaag en de hoeveelheid per fles snel omhoog. Als je je aan die standaard wilt houden is dat prima, maar schroom vooral niet om je eigen pad (ehm dat van je baby) te volgen en met ‘kleinere’ en meerdere voedingen te beginnen.

Wil je weten hoeveel melk je je baby mee kunt geven naar de opvang?
Lees dan: Moedermelknetwerk: Hoeveel melk in een fles. Je vindt hier antwoorden op de volgende vragen:
Mag je gekolfde melk, donormelk en kunstvoeding mengen?
Wetenschappelijk Onderzoek: Wat gebeurt er als je verschillende melk mengt?
Hoeveel melk drinkt een baby uit een fles?
Berekening van hoeveelheid melk.

Wil je meer lezen over borstvoeding?
Lees ook:
– Borstvoeding geven en zwanger worden, mijn ervaringen
– Borstvoeding met tanden
– Mijlpaal: 2 jaar borstvoeding aan jongste dochter

Praktische Tips voor tijdens het kolven

Kolfruimte

  • bekijk van te voren de ruimte waar je gaat kolven
  • regel een sleutel als dat nodig is
  • waar en hoe kan je lekker zitten, zit er een stopcontact naast om gelijk op te laden?
  • heb je inkijk? Kunnen de gordijnen dicht?

Kolfspullen

  • hoeveel flesjes (van welke maat) neem je mee? Is een koeltasje met koelelement handig of nodig?
  • hoe neem je je kolfspullen mee? Zitten ze in een speciale kolftas, gebruik je een andere tas als kolftas of stop je de spullen in je gewone werktas?
  • waar zet je je kolftas neer tijdens je werk? Heb je een eigen bureau of wissel je van werkplek? Waar laat je je gekolfde melk? In de koelkast in de kolfruimte of in een andere koelkast? Wat is daarbij handig?
  • waar kun je je kolfspullen schoonmaken? Een eigen flesje zeep, borsteltje en hydrofieldoek meenemen is hygiënisch en kan tijd schelen.

Kleding

  • is het handig/nodig om je werkkleding aan te passen aan het kolven? Heb je een kolfbh, een borstvoedingsbh of een gewone bh?
  • hoe zorg je dat je je bovenlijf warm genoeg houdt tijdens het kolven? Houd je je bovenkleding aan, doe je een sjawl, vest o.i.d. om/aan?
  • neem een paar spuugdoekjes mee voor in je bh en na het kolven
  • een deodorant kan fijn zijn om je op te frissen.

Ontspannen

  • hoe ga je je ontspannen? Wil je muziek luisteren, een filmpje van je baby bekijken, mediteren? Neem oordopjes voor je telefoon mee zodat je ongestoord kunt ontspannen.
  • genoeg drinken is belangrijk, neem een flesje water en wat te eten mee.

Wil je meer lezen over het combineren van borstvoeding en werken? Lees dan:
Kenniscentrum Borstvoeding: Twaalf opties: Borstvoeding en Werken Combineren

Tips voor als je motivatie wat minder is

  • houd in gedachten waar je het voor doet: door te kolven zorg je ervoor dat je borstvoeding goed op gang blijft. Hier kan je samen met je baby (of dreumes, peuter..) veel plezier aan beleven op de momenten dat je samen bent.
  • jouw baby krijgt jouw melk, ook als jullie niet samen zijn, of als live voeden niet lukt. Jouw baby groeit op de voedingswaarde en smaakvolle bescherming die je doorgeeft, dat is heel waardevol.
  • zie het niet als een ‘moetje’ tussendoor, maar maak er een (verdiend en broodnodig!) rustmoment voor jezelf van. Zorg voor drinken en wat te eten binnen handbereik. Als ontspanning kun je foto’s of filmpjes van je beeb bekijken of lees lekker een boekje o.i.d.
  • maak het jezelf makkelijk. Zet van te voren je kolfspullen (schoon) klaar om mee te nemen. Het kan fijn zijn om van te voren te plannen waar en wanneer je gaat kolven, dit kan houvast en rust geven.
  • weet dat dit tijdelijk is. Net als bij je baby, is ook dit een fase en die gaat weer voorbij. Misschien wordt je daar blij van of zul je het gaan missen.
  • later kan je misschien (met plezier) terugkijken op deze tijd waarin je op plaatsen gekolfd hebt, die je van te voren niet verwacht had. Verschillende werkruimtes, verrassende plekjes tijdens een momentje/dagje uit zoals een sportlocatie, pretpark, museum enz.

Conclusie

Kolven voor je baby kan spannend zijn, zeker als het je eerste keer is en je niet goed weet hoe het zal gaan en wat je kan verwachten. Het kan dan helpen je in te lezen, met anderen te praten en ervaringen te delen om een idee te krijgen wat je zelf wilt.

Het uitzoeken en aanschaffen van een kolf kan nu wat tijd kosten, maar is een investering in je baby en kan ervoor zorgen dat jullie borstvoedingsavontuur naast een baan toch door kan gaan. Als je jezelf informeert over de mogelijkheden en praat met (ervarings)deskundigen, kun je een weloverwogen besluit nemen over welke kolf het beste bij jouw situatie past.

Toen ik eenmaal door de eerste spannende tijd heen was en meer routine kreeg, bleek kolven voor mijn baby een kleine moeite voor een groot plezier. Ik lees een boekje en maak er een moment van ontspanning voor mezelf van. Hopelijk helpen mijn tips je verder en kun je van jouw inspanningen genieten.

Wat zijn jouw ervaringen met kolven? Deel ze in een reactie.